ശാസ്താവ്
ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശാസ്താ (അയ്യപ്പ) പ്രതിഷ്ഠയാണ് ഈ പ്രതിഷ്ഠ. ശാസ്താവിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിഷ്ഠയാണ് ഇതെന്ന് ദേവപ്രശ്നത്തിൽ തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്, ക്ഷേത്രനിർമ്മാണ വേളയിൽ പഴയ പ്രതിഷ്ഠയെ തെളിവിനുള്ള തെളിവായി കണ്ടെത്തി. ശനിദോഷത്തിന് ഭക്തർക്ക് ശാസ്താവിനെ പ്രാർത്ഥിക്കാം എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശാസ്താ കാള പ്രഭയുടെ പത്നിയും ദേവന്റെ അരികിലുണ്ട് എന്നത് ഇവിടെ ശാസ്താ പ്രതിഷ്ഠയുടെ പ്രത്യേകതയാണ്.
മണ്ഡല പൂജ
ശബരിമല അയ്യപ്പക്ഷേത്രത്തിലെ ഒരു ആചാരമാണ് മണ്ഡലപൂജ. പരമ്പരാഗത മലയാളം കലണ്ടർ അനുസരിച്ച് ‘വൃശ്ചികം’ മാസത്തിലെ ഒന്നാം തീയതി മുതൽ ‘ധനു’ മാസത്തിന്റെ പന്ത്രണ്ടാം ദിവസം വരെ ഇത് ആചരിക്കുന്നു. മലയാള മാസമായ വൃശ്ചികം ഒന്നാം തീയതി മുതൽ അയ്യപ്പഭക്തർ ആചരിക്കുന്ന 41 ദിവസം നീണ്ടുനിന്ന തപസ്സിനു സമാപനമായി മണ്ഡലപൂജ ദിവസം.
പൂജ
നീരാഞ്ജനം, എള്ള് പായസം